Harnaschpolder en omgeving in de Romeinse tijd
Het archeologische onderzoek in de Harnaschpolder
30 maart 2010. Ongeveer vijftig zeer geïnteresseerde
luisteraars genoten van het verhaal van archeoloog Jean Paul
Bakx van Erfgoed Delft. Voor de pauze gaf hij een overzicht van
de Romeinse aanwezigheid in Zuid-Holland in de eerste eeuwen van
onze jaartelling en schetste hij de omstandigheden waarin de Cananefaten
hier vermoedelijk woonden. Ook ging hij kort in op de diverse
opgravingen in de regio, zoals in Voorburg (Forum Hadriani),
Rijswijk De Bult, ter plaatse van de huidige snelweg A4 in de
Woudse Polder. Na de pauze groeide zijn enthousiasme bij zijn
verhaal over de opgravingen in de Harnaschpolder, waar hij zelf
aan meewerkte. |
 |
Het archeologisch onderzoek van de Harnaschpolder begon al in
2004 en duurt feitelijk nog steeds voort. Opgraving is nodig
omdat het hele gebied volledig op de schop gaat. In de strook
tussen de Harnaschwatering en de A4 zal binnenkort, als alle
kassen geruimd zijn, ook onderzoek plaatsvinden.
Door middel van proefsleuven van 2 meter breed wordt gezocht
naar waardevolle vindplaatsen (in totaal een oppervlakte van ca.
8 voetbalvelden aan proefsleuven!). Dit leidde tot opgravingen
van een aantal gebieden met een totale oppervlakte van bijna
35000 m2. Jean Paul gaf een kort overzicht van de
huistypen, de woonstalhuizen. Bij opgravingen worden meestal
alleen verkleuringen in de grond teruggevonden op plaatsen waar
vroeger de palen stonden. Hiermee heeft men een typologie
ontwikkeld. |
Vondstmateriaal
De opgravingen in de Harnaschpolder leverde een schat aan
vondstmateriaal. Van het aardewerk bleek 80% lokaal handgemaakt
uit de eerste eeuw tot het tweede kwart van de derde eeuw na
Christus. De rest werd geïmporteerd waaronder ook het gedraaide
Romeinse aardewerk. Bijzonder was de vondst van enkele
waterputten, waar in één geval een oude wijnton uit Centraal
Duitsland werd gebruikt (datering ca. 1378). Een andere waterput
was opgebouwd uit palen en vlechtwerk. Zeer weinig
begravingen zijn aangetroffen (alleen die van een kind). Op
locatie MD22-12 werden twee crematiegraven aangetroffen. In de
Romeinse tijd was het cremeren gebruikelijker. Ook zijn er
metalen voorwerpen gevonden, waaronder mantelspelden,
haarspelden, armbanden, een sleutel, militaria en bonzen
vaatwerk. Uniek voor Zuid-Holland is de vondst van 78
weefgewichtjes. |
|
Samenvatting
In zijn samenvatting noemde Jean Paul onder andere het
volgende:
- De Harnaschpolder werd intensief bewoond op kreekruggen
van de Gantel.
- De nederzettingen waren met elkaar verbonden doordat er
een grootschalig en systematisch verkavelingsysteem was.
- Een van de opgravinglocaties (MD22-12) was wellicht al
bewoond vóór 70 na Chr.; in het algemeen werden er
vondsten uit de 2e eeuw gevonden.
- Ná de 2e eeuw nam de bewoning af.
Opgravingen in de Harnasch- en omliggende
polders. In rood proefsleuven, in groen de opgravingen, in blauw
(noordelijk deel) sleuven en opgraving t.b.v. de
afvalwaterzuiveringsinstallatie, in blauw links onder opgraving
ter plaatse van snelweg A4.
©Afbeelding en foto's opgravingen: Erfgoed Delft.
|
Meer informatie over de archeologie van de Harnaschpolder
|
Aankondiging:
Harnaschpolder in de Romeinse tijd
Op dinsdag 30 maart 2010 houdt Jean Paul Bakx op
uitnodiging van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden in de
Hoornbloem, Koningin Julianaplein te Den Hoorn een lezing over
de
Harnaschpolder in de Romeinse tijd
Laatste resultaten van het archeologisch
onderzoek in de Harnaschpolder
Met de ontwikkeling en herinrichting van de Harnaschpolder
heeft er in dit gebied de afgelopen jaren steeds vooruitlopend
op de bouwwerkzaamheden archeologisch onderzoek plaatsgevonden.
Al deze onderzoeken bij elkaar opgeteld geven ons inzicht in de
bewoningsgeschiedenis van deze polder.
Tijdens de lezing in de Hoornbloem op dinsdag 30 maart zal
voor geïnteresseerden specifiek worden ingegaan op de bewoning
uit de Romeinse tijd. Aan de hand van de voorlopige resultaten
van het onderzoek wordt onder andere een beeld geschetst van het
grootschalige verkavelingsysteem, de nederzettingen en de
spaarzame begravingen van hun bewoners.
Jean Paul Bakx is sinds 2006 als archeoloog werkzaam bij
Archeologie Delft en als projectleider betrokken bij de
planning, uitvoering en uitwerking van het archeologisch
onderzoek in de Harnaschpolder.
De lezing begint om 20.00 uur en is kosteloos. Alleen voor de
koffie in de pauze wordt een kleine bijdrage gevraagd.
|
Meer informatie over de archeologie van de Harnaschpolder
|
|
